A sinnlich Gschwäzz iêwr d` Kappler Dialekt
D´ Text iêsch vu d´ Anneliese Hilß geb. Löffel
– im Dorf aü als "´s Posthalters Annelies" bekannt
Ich mach jetz mit êich a Lehrstund – in Dialekt,
ich mein - es isch needig, dass mr dännä aweng pflegt,
denn hit muas d´ Oma mit d´ Enkel hochditsch redä, -
ja so geht unser Muadersproch langsam un sicher flete.
Sinn doch emol ehrlig, ich find´s eifach guat,
wenn ich am schwätze her, wu d´ and´r herkumme duat.
Üssem Riäd, üssem Elsiß, üss d´ Schwizz oder üssem Schwoweland,
dess rüsz´herä, isch doch wahrhaftig kei Schand.
Un um dess z´erhalde, ich sag´s unverhohle,
dua ich jetz a Paar aldi, - fascht vergässini Üsdrick z´hindervieri hole.
Viel vu dännä Werter sinn in unserem Wortschatz nimmi vorhande,
aber so isch´s halt – im Lauf vu d´ Zitt , kummt viel abhandä.
Also ich fang jetz a: A Fagäng isch a Lufdibus,
un a Schmuzz, des heißt in Hochditsch - "ein Kuss".
Ziägepeter oder Mumps, dess d´ Moises isch,
frog mich blos keiner, wu so a Wort herkumme isch.
Het mr aweng kalt im Spotjohr – no duets di schüdere,
un hockt a Huhn aweng komisch im Gaarde - no duat sie müdere.
Het mr ebbis agstellt, het Angscht , no het mr Morris,
un geht dir ebbis kapütt, no isch´s halt kaboris.
"Kartoffel gebraten", nennt mr bi uns Bräggili,
un isch ebber aweng eifältig - dumm, no isch der aü a Bräggili.
"Verschmutzt" – des isch bi uns halt dräggig,
un "farbefroh bunt", isch ewä scheggig
Kêit amol ebbis na, a Glas oder a Teller, no isch´s halt verheid,
un duasch dü selber amol stürze, no isch mr halt gheit.
Bi uns sait mr nit, "ich liebe dich", do sait mr halt – i hab di gärn,
un verzellsch ebbis vum letztschte Johr, no redsch vu f ä r n.
"Ein Strohballen", dess isch doch gwiss,
in Kappel immer no ä Straühbose isch.
Einem ebbis bêibringe, nennt mr verklickert,
un hesch d´no kapiert, no hesch´s erlickert.
Schaffsch Dag und Nacht, b´kummsch a krummer Buggl,
"aber eine Tüte", isch bi uns immer noch a Guggel.
Hesch amol a Wund – wu nit heilt, no duat sie suddere
un gisch am Schittstein nit acht mit´m Wasser, no duat mr gluddere
Bisch nochere Kranket wieder buschber, des heißt aü fit,
des sinn zwar zwei Werter, aber s´glichlig isch gmeindt d´mit,
Isch mr aweng füül, - macht langsam, no duasch lungere,
un hebsch alles uff, - trennsch di vu nit, no duesch bungere.
Machsch amol a Dummheit, gid´s glich ä dumms Gschwätz,
schwätze mr aber z´viel, no isch´s bim andre lätz.
A Durcheinander isch a Kuddelmuddel,
un bringsch nix voranander, no bisch a Fuddel.
Machsch Griäse ra, no brüchsch a Graddä,
un schnidsch dich in d´ Finger, no hesch a Schnaddä.
"Ein Hahn", oder d´ Goggel, des isch a Guller.
un a Düüdl fier´s Bäbi, des isch a Schnuller.
Bisch amol nit rächt frisiert, no hesch a Horigel, – hesch a Strübbel,
und taügt dinni Frau nix, no isch sie glich a Zübbel.
Isch einer a Schaffer, - kann nit uffhere, no isch er a Wuahli,
un benimmt er sich amol d´näwä, no isch er glich a Druahli.
Ich glaüb, ihr wisse alli so guad wiä ich,
dass a Guuf "eine Sicherheitsnadel" isch.
Aweng Bschiss, aweng Schlêiji, des nennt mr hinte-rum-glupft,
aber s´isch a Unterschied, ob mr a Huhn oder ebberem a Hiähnli rupft.
A Stupps in d´ Ribbä, dess isch a Knübbr,
un wenn mr dauernd ins Nasduach schnitzt, no hesch d´ Schnübbr.
Wurd d´ Späck uffem uffene Fier broodä, no nennt mr dess baaje,
un isch mr uff ebbr aweng wiädig, "sprich zornig" – no duat mr blaaje.
Un kummt mr d´ Großmütter in d´ Sinn, - no denk ich do dra,
diä hät zum Rosekranzbäddä ä Nischder g´ha.
Manche Lidd hänn besunders guadi Ohrä,
diä härä sogar s´Gras wachse, - diän immer loschore.
Ä Pfulge, - mir dess alli wisse,
isch uff hochdisch "ein Kisse(n)".
A Bettsiêch, aweng abgwäscht, isch aü amol verschlisse,
ich her mit dämm Küderwelsch jetzt uff, sunscht hab ichs bi êich verschisse.
* * *